دعا در لغت به معنای خواندن است چه این خواندن توأم با خواستن باشد و چه به صورت نیایش و یا به تعبیر برخی به صورت سرود و ستایش. در قرآن و روایات نیز هر کجا لفظ دعا به صورت مصدر یا ماضی و مضارع و سایر مشتقّات آن استعمال شده به معنای خواندن آمده است،مانند:

«وَاصبِر نَفسَکَ مَعَ الَّذِینَ یَدعُونَ رَبَّهُم بِالغَداةِ وَالعَشِیِّ یُرِیدُونَ وَجهَهُ»(سوره کهف:آیه28)

و خود را به شکیبایی وادار کن با کسانی که پروردگار خود را در بامداد و شامگاه می خوانند و رضای او را می جویند.

«أَمَّن یُجِیبُ المُضطَرَّ إِذا دَعاهُ وَ یَکشِفُ السُّوءَ»(سوره نمل:آیه62)

کیست آنکه درمانده را-وقتی بخواندش-اجابت کند و گرفتاری را برطرف سازد؟

«أُدعُوا رَبَّکم تَضَرُّعاً وَ خُفیَةً إِنَّهُ لایُحِبُّ المُعتَدِینَ»(سوره اعراف:آیه55)

پروردگار خود را به زاری و پنهانی بخوانید که او متجاوزان را دوست ندارد.

و آیات بسیاری که دعا در آنها به معنای خواندن آمده است.

دعا در روایات نیز به همین معنا است. و آنچه امروزه از لفظ دعا به معنای(خواستن) به ذهن ما متبادر می شود معنای طلب است نه دعا. شاید اصل تشریع دعا نیز در شرع مقدّس اسلام به همین منظور بوده است که مردم در هر حالی که هستند خدا را بخوانند و در کارها همیشه از وی استمداد کنند و رابطه خود را با او قطع نکرده و او را از یاد نبرند،که این نیز به تنهایی نوعی عبادت است چنانچه رسول خدا صلی الله علیه و آله و سلم می فرمایند:

«اَلدُّعاءُ مُخُّ العِبادَةِ»(بحارالانوار:ج93،ص300)

دعا مغز عبادت است.

در قرآن کریم نیز خدای تعالی دعا را عبادت خوانده است آنجا که می فرماید:

«ادعُونِی أستَجِب لَکُم إِنَّ الَّذِینَ یَستَکبِرونَ عَن عِبادَتِی سَیَدخُلُونَ جَهَنَّمَ داخِرِینَ»(سوره غافر:آیه60)

مرا بخوانید تا شما را اجابت کنم. همانا کسانی که از عبادت من(که منظور همان دعاست) بزرگی کنند به خواری به دوزخ درافتند.

چنانچه در حدیثی رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم و نیز امام چهارم علیه السلام در تفسیر این آیه بدان اشاره نموده اند.(رک:بحارالانوار:ج93،ص300)